Skip to Main Content

Informatievaardigheden Basis

Leer hoe en waar je informatie kunt vinden

Inleiding

Voordat je aan de slag gaan met het zoeken in allerlei bronnen, zal je voor jezelf duidelijk moeten hebben waar je naar op zoek bent en waarom; wat moet het uiteindelijke resultaat zijn. 

Hoe helderder je doel en resultaat, hoe doeltreffender je zoekproces.
 

Eisen opdracht

Denk aan de eisen van je opdracht voordat je begint met zoeken :

- wat is de deadline?

- hoe diep moet je gaan?

- welke bronnen mogen/moeten worden gebruikt?

Je weet wat er van jou verwacht wordt en wat het resultaat moet zijn. Met dit in je achterhoofd kies je de bronnen en bepaal je hoe je de stof bestudeert.

Bij sommige vragen is een korte zoekactie voldoende en heb je genoeg aan een of twee artikelen.
Bij een grondig onderzoek naar een onderwerp is een uitgebreid literatuuronderzoek noodzakelijk. Dan gebruik je meerderen bronnen.
 

Let op: de diepgang van je onderzoek bepaalt hoeveel tijd je eraan kwijt bent, maar het kost sowieso altijd meer tijd dan je vooraf denkt.

Soorten publicaties

Er zijn verschillende  soorten publicaties. Denk aan boeken, (wetenschappelijke) artikelen, rapporten, databanken, scripties, audiovisueel materiaal, etc.

Er wordt een onderscheid gemaakt tussen naslagwerken, vakinhoudelijke publicaties en wetenschappelijke publicaties.
De publicaties verschillen van inhoud. Zo bevat een boek vaak achtergrondinformatie, vind je in vaktijdschriften vakinhoudelijke informatie, in kranten actuele informatie, etc.

Let op: Kies de geschikte publicatie voor de juiste informatie en wees altijd kritisch over de inhoud.

Een naslagwerk is een gedrukte of digitale publicatie met informatie alfabetisch of thematisch gerangschikt. Sommige naslagwerken zijn specialistisch, andere meer algemeen.

In een naslagwerk vind je informatie en gegevens die jou kunnen helpen om een beeld te krijgen van een onderwerp en om bepaalde concepten en verklaringen dudlijk te krijgen. 

Nadat je een idee gevormd hebt van het onderwerp, kun je overgaan naar wetenschappelijke of vakinhoudelijke publicaties.
 

Voorbeelden: Wikipedia, Encyclopedia Brittanica Online, Fiscale handboeken.

Vakliteratuur vind je o.a. in boeken en vaktijdschriften. Het gaat om publicaties met praktijkgerichte informatie over één bepaald onderwerp.
De informatie is geschreven door experts en gericht op professionals in diverse vakgebieden.
 

Eigenschappen vakliteratuur
• Geschreven door experts op een vakgebied en gericht op een specifiek publiek
• Gebruik van vaktaal of jargon
• Bevat o.a. trends, cijfers, nieuwe producten of technieken en bedrijfsinformatie.
• Beperkte literatuurverwijzingen
• Informatie over de autoriteit van de auteur meestal beschikbaar.

Het lezen van beroepsgerichte literatuur is aan te bevelen wanneer je onderwerp specifiek en praktijkgericht is. 

Voorbeeld: Maandblad voor Ondernemingsrecht

Wetenschappelijke  publicaties zijn geschreven door wetenschappers en gericht op o.a. op studenten, professionals en onderzoekers. De  publicaties laten resultaten uit onderzoeken zien en presenteren deze informatie in verschillende wetenschappelijke bronnen zoals tijdschriftartikelen, rapporten en dissertaties.

Eigenschappen wetenschappelijke publicaties
– Geschreven door onderzoekers en gericht op een specifiek publiek
– Inhoud door experts gecontroleerd
– Inhoud is een vervolg van eerder uitgevoerde onderzoeken
– Procedures en methodes zijn gedetailleerd beschreven
– Technisch taalgebruik en vakspecifiek jargon
– Uitgebreide literatuurlijst
 

Voorbeeld: Journal of Paleantology

Afbakening

Om goede resultaten te krijgen en geen tijd te verspillen tijdens je zoekproces, heb je een duidelijke en concrete hoofdvraag nodig. Die krijg je door te bepalen binnen welke kaders je wilt zoeken. Gebruik zoveel mogelijk criteria om je vraag overzichtelijk te houden.
Denk aan criteria zoals:

  • Soort materiaal (rapporten, onderzoeken, boeken, artikelen, etc.)
  • Doelgroep (ouders, patiënten, medewerkers, studenten, etc.)
  • Periode (afgelopen 2 jaar, tussen 2015 en 2019, etc.)
  • Plaats (organisatie, stad, land, werelddeel, etc.)
  • Taal (NL, EN, DE, etc.)

 

Voorbeeld zoekvraag: Hoe beïnvloedt social media de schoolprestatie van tieners in de onderbouw van de middelbare school in Nederland?